“Mijn tiener heeft last van faalangst.” Dit hoor ik vaak terug. Veel tieners hebben er last van. Omdat ze het zwaar hebben op de middelbare school. Het eerste jaar krijgen ze heel veel nieuwe vakken en met die vakken heel veel huiswerk. Zoals bijvoorbeeld bij wiskunde.

Wat ik niet vaak hoor, is dat mensen weten dat je faalangst om kan draaien. Dat een tiener faalangst ontwikkelt is veelvoorkomend, maar daar hoeven ze niet mee rond te blijven lopen. Lees maar mee met het verhaal van Fred.

Fred van 13 heeft volgende week een toets van wiskunde over hoofdstuk 3. De moed zakt hem in de schoenen als hij er aan denkt. Van wiskunde snapt hij helemaal niets. Als de docent de stof staat uit te leggen dwalen zijn gedachten weg. De les kan net zo goed in het Chinees worden gegeven. Allerlei formules worden uitgelegd en voorgedaan. “Het zal allemaal wel,” denkt Fred. “Ik begrijp er helemaal niets van. Dit gaat mij nooit lukken.” Vorige keer had hij ook een 3,2 voor zijn toets. Dat zal nu ook wel het geval zijn.

Vanaf het begin van het jaar vond Fred wiskunde lastig. Iedere les werd hij weer geconfronteerd met lastige opdrachten en hij kreeg steeds meer rode gedachten. Gedachten als “ik kan het niet, ik ben dom, dit is te moeilijk” kwamen bij hem op als hij naar de les ging. Hij kreeg steeds meer faalangst voor wiskunde. De motivatie om er goed mee aan de slag te gaan was ver te zoeken. Fred ontwikkelde een vaste (fixed) mindset voor wiskunde en geloofde er niet in dat het ooit beter zou worden. “Het is zoals het is. Ik ben er gewoon niet goed in.” Wat is het gevolg van deze gedachten, deze fixed mindset, van Fred?

gebeurtenis => Fred begrijpt wiskunde niet en haalt onvoldoendes

gedachte=> ik ben hier te dom voor, dit gaat mij nooit lukken

gevoel => verdrietig, onzeker, gestressed

gedrag => geen moeite doen om het te begrijpen, geen huiswerk maken

gevolg => meer onvoldoendes

Fred zit letterlijk vast door zijn faalangst en fixed mindset.

Wat nu als Fred zijn faalangst ombuigt naar een groei (growth) mindset? Zou dit een ander effect hebben? Een growth mindset gaat ervan uit dat je altijd beter in iets kan worden. Door te oefenen en te leren van je fouten. Mensen met een growth mindset denken in mogelijkheden. Zij zien uitdagingen in moeilijke dingen. Wat zou het effect bij Fred zijn als hij een growth mindset heeft bij een vak als wiskunde?

Faalangst ontstaat wanneer de zogenaamde rode gedachten de overhand hebben. Gedachten als “ik kan dit niet” of “dit gaat mij niet lukken.” Wanneer deze gedachten de overhand hebben is er geen ruimte in je hoofd om de uitdaging aan te gaan. Zo kom je in een negatieve spiraal terecht.

Maar gedachten zijn maar gedachten. Wij controleren onze gedachten, in plaats van andersom. Ook als dat niet zo voelt. Uiteindelijk heb jij de regie. Een goede manier om faalangst om te draaien is om de rode gedachten om te draaien naar groene gedachten. Om je fixed mindset om te buigen naar een growth mindset. Zodat je weer in je eigen kracht komt!

Denk bijvoorbeeld aan gedachten als: “het gaat mij lukken, ik probeer het gewoon nog een keer, ik kan het nog niet en ik mag om hulp vragen.” Het begint bij het herkennen van de rode gedachten en er bewust een groene gedachte tegenover te zetten. De vaste mindset zal niet van de een op de andere dag veranderen naar een groei mindset, maar geleidelijk zal er een verandering plaatsvinden. Stapje voor stapje kom je dan in een positieve flow terecht. Door de positieve effecten van een growth mindset (betere cijfers, meer zelfvertrouwen) wordt dit proces steeds makkelijker.

Heeft jouw tiener hulp nodig met het ombuigen zijn faalangst? Of wil je meer weten over wat je ertegen kan doen? Kom dan in actie, faalangst hoeft niet blijvend te zijn. Neem eens vrijblijvend contact op zodat we samen kunnen kijken naar een oplossing